भारतातील वृत्तपत्र
* बेंगाल गाझेट - जेम्स ऑगस्टन हिक्की यांनी सर्वप्रथम भारतात १७८० मध्ये बेंगाल गाझेट हे वृत्तपत्र सुरु केले. या वृत्त पत्राला भारतातील पहिले वृत्तपत्र म्हणून ओळखले जाते. याचे संपादक हिक्की हेच होते.
* संवाद कौमुदी - आधुनिक भारताचा भगीरथ म्हणून राजाराम मोहनरॉय यांना ओळखले जायचे. हे वर्तमानपत्र भवानिचारण बंडोपाध्याय यांनी ४ डिसेंबर १८२१ रोजी बंगाली वृत्तपत्र सुरु केले.
* ब्राह्मणसेवाधी - हिंदू धर्मावर खिस्त्री मिशनरयानी होणारे हल्ले परतवून लावण्यासाठी राजाराम मोहनरॉय यांनी धर्मावर हे मासिक सुरु झाले. राजाराम मोहनराय यांनी १८२२ मध्ये मिरातुल अखबार हे पारशी वृत्तपत्रदेखील सुरु केले होते.
* तहझीब-उल-अखलाक - मुस्लिमांचे थोर नेते सर सय्यद अहमद खान या उद्देशाने १८२२ मध्ये हे वृत्तपत्र सुरु केले.
* १८२२ मध्ये गुजराथी भाषेत मुंबई समाचार हे गुजराथ मधील पहिले साप्ताहिक फरदुन्जी मजबाण यांनी सुरु केले.
* युगल किशोर शुक्ल यांनी १८२६ मध्ये उदंड मार्तंड हे मासिक सुरु झाले.
महाराष्ट्रातील वृत्तपत्र
* दर्पण - महाराष्ट्रातील थोर विचारवंत व समाजसुधारक आचार्य बाळशास्त्री जांभेकर यांनी ६ जानेवारी १८३२ रोजी दर्पण हे मराठीतले पहिले वर्तमानपत्र सुरु केले. लवकरच हे वृत्तपत्र साप्ताहिक केले. दिग्दर्शक नावाचे मासिक १८४० मध्ये जांभेकरांनी सुरु केले. मराठीतले हे पहिले मासिक म्हणून ओळखले जाते.
* सूर्याजी कृष्णाजी यांनी संपूर्ण मराठीत मजकूर असलेले मुंबई अखबार हे वर्तमानपत्र सुरु केले.
* प्रभाकर - बाळशास्त्री जांभेकर यांचे सहकारी गोविंद विठ्ठल उर्फ भाऊ महाजन यांनी २४ ओक्टोंबर १८४१ रोजी प्रभाकर नावाचे वृत्तपत्र सुरु केले.
* केसरी व मराठा - १८८१ साली मध्ये आपल्या विचारांच्या प्रचारार्थ हे टिळकांनी वृत्तपत्रे सुरु केले.
* सुधारक - आगरकरांनी टिळक यांच्या पासून फारकत घेवून १८८८ मध्ये सुधारक नावाचे स्वतंत्र वृत्तपत्र सुरु केले.
* विरेश्वर छत्रे यांनी १८४२ मध्ये ज्ञानसिंधू नावाचे वर्तमानपत्र सुरु केले.
* कृष्णाजी रानडे १८४९ मध्ये ज्ञानप्रकाश तर विष्णुशास्त्री पंडितांनी १८६२ साली इंदूप्रकाश सुरु केले.
* प्रार्थना समाजाचे सुबोधपत्रिका, चिपळूणकरांचे निबंधमाला, कृष्णराव भालेराव १८७७ मध्ये दीनबंधू हे वृत्तपत्र सुरु केले.
* बेंगाल गाझेट - जेम्स ऑगस्टन हिक्की यांनी सर्वप्रथम भारतात १७८० मध्ये बेंगाल गाझेट हे वृत्तपत्र सुरु केले. या वृत्त पत्राला भारतातील पहिले वृत्तपत्र म्हणून ओळखले जाते. याचे संपादक हिक्की हेच होते.
* संवाद कौमुदी - आधुनिक भारताचा भगीरथ म्हणून राजाराम मोहनरॉय यांना ओळखले जायचे. हे वर्तमानपत्र भवानिचारण बंडोपाध्याय यांनी ४ डिसेंबर १८२१ रोजी बंगाली वृत्तपत्र सुरु केले.
* ब्राह्मणसेवाधी - हिंदू धर्मावर खिस्त्री मिशनरयानी होणारे हल्ले परतवून लावण्यासाठी राजाराम मोहनरॉय यांनी धर्मावर हे मासिक सुरु झाले. राजाराम मोहनराय यांनी १८२२ मध्ये मिरातुल अखबार हे पारशी वृत्तपत्रदेखील सुरु केले होते.
* तहझीब-उल-अखलाक - मुस्लिमांचे थोर नेते सर सय्यद अहमद खान या उद्देशाने १८२२ मध्ये हे वृत्तपत्र सुरु केले.
* १८२२ मध्ये गुजराथी भाषेत मुंबई समाचार हे गुजराथ मधील पहिले साप्ताहिक फरदुन्जी मजबाण यांनी सुरु केले.
* युगल किशोर शुक्ल यांनी १८२६ मध्ये उदंड मार्तंड हे मासिक सुरु झाले.
महाराष्ट्रातील वृत्तपत्र
* दर्पण - महाराष्ट्रातील थोर विचारवंत व समाजसुधारक आचार्य बाळशास्त्री जांभेकर यांनी ६ जानेवारी १८३२ रोजी दर्पण हे मराठीतले पहिले वर्तमानपत्र सुरु केले. लवकरच हे वृत्तपत्र साप्ताहिक केले. दिग्दर्शक नावाचे मासिक १८४० मध्ये जांभेकरांनी सुरु केले. मराठीतले हे पहिले मासिक म्हणून ओळखले जाते.
* सूर्याजी कृष्णाजी यांनी संपूर्ण मराठीत मजकूर असलेले मुंबई अखबार हे वर्तमानपत्र सुरु केले.
* प्रभाकर - बाळशास्त्री जांभेकर यांचे सहकारी गोविंद विठ्ठल उर्फ भाऊ महाजन यांनी २४ ओक्टोंबर १८४१ रोजी प्रभाकर नावाचे वृत्तपत्र सुरु केले.
* केसरी व मराठा - १८८१ साली मध्ये आपल्या विचारांच्या प्रचारार्थ हे टिळकांनी वृत्तपत्रे सुरु केले.
* सुधारक - आगरकरांनी टिळक यांच्या पासून फारकत घेवून १८८८ मध्ये सुधारक नावाचे स्वतंत्र वृत्तपत्र सुरु केले.
* विरेश्वर छत्रे यांनी १८४२ मध्ये ज्ञानसिंधू नावाचे वर्तमानपत्र सुरु केले.
* कृष्णाजी रानडे १८४९ मध्ये ज्ञानप्रकाश तर विष्णुशास्त्री पंडितांनी १८६२ साली इंदूप्रकाश सुरु केले.
* प्रार्थना समाजाचे सुबोधपत्रिका, चिपळूणकरांचे निबंधमाला, कृष्णराव भालेराव १८७७ मध्ये दीनबंधू हे वृत्तपत्र सुरु केले.
0 टिप्पणी(ण्या):
टिप्पणी पोस्ट करा